Szkoła Promująca Zdrowie
1. Definicja, cele, standardy, koncepcja szkoły promującej zdrowie.
Definicja szkoły promującej zdrowie
Szkoła promująca zdrowie to szkoła, która we współpracy z rodzicami uczniów i społecznością lokalną:
• systematycznie i planowo tworzy środowisko społeczne i fizyczne sprzyjające zdrowiu i dobremu samopoczuciu społeczności szkolnej,
• wspiera rozwój kompetencji uczniów i pracowników w zakresie dbałości o zdrowie przez całe życie.
Cele Szkoły Promującej Zdrowie
Nadrzędnym celem SZPZ jest zdrowy styl życia społeczności szkolnej i lokalnej. Aby to osiągnąć społeczność szkolna powinna starać się m.in.:
• kształtować poczucie odpowiedzialności za zdrowie u każdej osoby, w rodzinie i w społeczności lokalnej,
• zachęcać do zdrowego stylu życia oraz stworzyć uczniom i pracownikom realne i atrakcyjne możliwości dokonywania zdrowych wyborów,
• umożliwiać uczniom rozwój ich potencjału fizycznego, psychicznego i społecznego oraz wzmacniać w nich poczucie własnej wartości,
• zapewnić sprzyjające zdrowiu środowisko do pracy i nauki,
• włączyć edukację zdrowotną uczniów do programu nauczania szkoły z wykorzystaniem aktywizujących metod nauczania,
• wyposażać uczniów w wiedzę i umiejętności niezbędne do podejmowania wyborów dla poprawy własnego zdrowia oraz tworzenia zdrowego i bezpiecznego środowiska fizycznego,
• włączyć do działań szkoły służbę zdrowia, zwłaszcza do edukacji zdrowotnej.
Szkołę promującą zdrowie tworzą lub współuczestniczą w jej tworzeniu:
• uczniowie;
• nauczyciele;
• rodzice;
• inni pracownicy szkoły;
• inne osoby ze społeczności lokalnej.
Standardy Szkoły Promującej Zdrowie
Przyjęty model SzPZ stanowił punkt wyjścia do opracowania czterech standardów.
Standardy szkoły promującej zdrowie
Szkoła promująca zdrowie dąży do osiągania celów i realizuje zadania określone w podstawach programowych kształcenia ogólnego i innych obowiązujących aktach prawnych i ponadto:
Koncepcja pracy szkoły, jej struktura i organizacja sprzyjają uczestnictwu społeczności szkolnej w realizacji działań w zakresie promocji zdrowia oraz skuteczności i długofalowości tych działań.
Klimat społeczny szkoły sprzyja zdrowiu i dobremu samopoczuciu uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz rodziców uczniów.
Szkoła realizuje edukację zdrowotną i program profilaktyki dla uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz dąży do poprawy skuteczności działań w tym zakresie.
Warunki oraz organizacja nauki i pracy sprzyjają zdrowiu i dobremu samopoczuciu uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz współpracy z rodzicami.
Są to standardy jakości pracy szkoły w zakresie promocji zdrowia. Standardy te spełniają dwie funkcje:
- Wyznaczają główne kierunki pracy (cechy) SzPZ. Opisują one jej model oraz specyfikę wyróżniającą te szkoły od innych, które nie podjęły się tworzenia SzPZ.
- Stanowią punkt wyjścia do programowania ewaluacji SzPZ, czyli sprawdzania, w jakim stopniu szkoła zbliża się do poziomu, który można by uznać za „idealny”.
Koncepcja Szkoły Promującej Zdrowie
Szkoła
- Jest środowiskiem, którego społeczność nie tylko uczy się i pracuje, ale także żyje – nawiązuje kontakty z innymi, przeżywa porażki i sukcesy, odpoczywa, bawi się itp. Szkoła jest więc miejscem, w którym społeczność ma nie tylko wywiązywać się z obowiązków, ale także powinna dobrze się czuć.
- Jest elementem środowiska lokalnego: oba te środowiska wzajemnie na siebie oddziałują.
- Jest miejscem, które przygotowuje młodych ludzi nie tylko do następnego etapu edukacji, ale również do życia, w tym do dokonywania „zdrowych” wyborów.
Promująca
- Tworząca warunki (fizyczne i społeczne), sprzyjające ochronie i pomnażaniu zdrowia.
- Umożliwiająca aktywne uczestnictwo społeczności szkolnej w działaniach na rzecz zdrowia.
Zdrowie
- Ma cztery wymiary: fizyczny, psychiczny, społeczny i duchowy, które powinny być w harmonii.
- Decyduje o jakości życia ludzi obok wykształcenia i warunków ekonomicznych.
2. Szkolny zespół ds. promocji zdrowia
Koordynator / Szkolny Zespół Promocji Zdrowia
Skład zespołu do spraw promocji zdrowia:
Pracownicy pedagogiczni i niepedagogiczni:
- p. Małgorzata Stacharska – Dyrektor szkoły
- p. Agnieszka Kowalczyk – Szczupak – szkolny koordynator ds. promocji zdrowia
- p. Bożena Starczewska – pedagog szkoły
- p. Maja Boczek – psycholog szkoły
- p. Katarzyna Gryka – nauczyciel informatyki
- p. Aneta Papierz – wychowawca świetlicy
- p. Przemysław Flis – nauczyciel wychowania fizycznego
- p. Marlena Dyś – Grądzielewska – nauczyciel przyrody, biologii
- p. Katarzyna Michalczyk -nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej klasy I-III
- p. Urszula Kowalik – nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej klasy I-III
- p. Katarzyna Rogala – nauczyciel języka niemieckiego
- p. Mirosława Bąk – nauczyciel bibliotekarz
- p. Anna Tywoniuk – nauczyciel bibliotekarz
- p. Irena Rusak – pielęgniarka szkolna
- p. Jolanta Sobkowicz – intendent szkolny
- p. Mateusz Jastrzębski – samodzielny referent (sekretariat szkolny)
Uczniowie oraz Rodzice
Zadania Koordynatora Szkoły Promującej Zdrowie
Działalność szkolnego koordynatora ds. promocji zdrowia
Prace nad tworzeniem SzPZ są organizowane przez szkolnego koordynatora ds. promocji zdrowia (zwanego dalej szkolnym koordynatorem) i szkolny zespół promocji zdrowia (zwany dalej szkolnym zespołem). Imię i nazwisko szkolnego koordynatora, dane kontaktowe oraz skład osobowy szkolnego zespołu powinny być podane na stronie internetowej szkoły.
Szkolny koordynator
Szkolny koordynator pełni rolę lidera (przewodnika, przywódcy) i „agenta” (promotora, rzecznika) zmian, inicjuje i ułatwia ich dokonywanie, stwarza warunki do pracy przynoszącej sukcesy. Jego zada¬nia podano w ramce.
Zadania szkolnego koordynatora ds. promocji zdrowia:
Upowszechnianie koncepcji SzPZ w społeczności szkolnej.
Pozyskiwanie uczestnictwa członków społeczności szkolnej i sojuszników wśród rodziców i w społeczności lokalnej oraz motywowanie ich do wspólnych działań.
Inicjowanie, organizacja i koordynowanie prac związanych z dokonywaniem diagnozy, plano¬waniem działań, ich realizacją i ewaluacją wyników.
Współudział w kształceniu pracowników szkoły w zakresie promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej.
Kierowanie pracą szkolnego zespołu promocji zdrowia.
Prowadzenie dokumentacji działań szkoły w zakresie promocji zdrowia.
Współdziałanie z koordynatorem wojewódzkiej/rejonowej sieci SzPZ.
Rozwijanie własnych umiejętności osobistych i społecznych, w tym współdziałania z innymi ludźmi i kierowania wspólnie podjętymi działaniami.
Osoba, która dobrowolnie podejmuje decyzję o pełnieniu roli szkolnego koordynatora, powinna dokładnie poznać i zrozumieć koncepcję SzPZ. Niezbędne jest jej uczestnictwo w warsztatach i innych formach szkoleń, zapoznanie się z doświadczeniami innych szkół.
Szkolny koordynator powinien posiadać i rozwijać następujące cechy:
- przekonanie o słuszności koncepcji SzPZ, motywacja do jej wdrażania i propagowania w szkole i poza nią (także w społeczności lokalnej),
- cechy osobiste: umiejętność twórczego i strategicznego myślenia, zarządzania sobą w czasie, otwartość, elastyczność, konsekwencja, gotowość do uczenia się oraz rozwoju osobistego,
- stosunek do ludzi (współpracowników), który cechuje: partnerstwo, umiejętność komunikowania się i współdziałania, motywowanie innych do uczestnictwa w podejmowaniu decyzji i w realizacji zadań; wspieranie innych w działaniu; stwarzanie poczucia bezpieczeństwa.
Zadania Zespołu do Spraw Promocji Zdrowia
Szkolny zespół promocji zdrowia
Szkolny zespół promocji zdrowia wspiera działania szkolnego koordynatora.
Zadania i organizacja pracy szkolnego zespołu promocji zdrowia:
Wspieranie pracy szkolnego koordynatora i aktywny udział w: przeprowadzaniu diagnozy, planowaniu działań, ich realizacji i ewaluacji wyników, organizacji szkoleń w zakresie promocji zdrowia, prowadzeniu dokumentacji działań w zakresie promocji zdrowia i pracy szkolnego zespołu.
Zespołowe podejmowanie decyzji.
Ustalenie reguł pracy zespołu i zakresu zadań poszczególnych członków.
Rozwijanie umiejętności osobistych i społecznych członków zespołu.
Organizacja spotkań zespołu: cykliczność spotkań, z zapowiedzianym wcześniej tematem, zaplanowanie spotkań podsumowujących różne etapy pracy,
Spotkania otwarte – „każdy mile widziany”,
Praca metodą warsztatową, z aktywnym zaangażowaniem wszystkich uczestników (praca w małych grupach, wspólne poszukiwanie rozwiązań).
W skład szkolnego zespołu promocji zdrowia powinni wchodzić dobrowolnie zgłaszający się przedstawiciele wszystkich grup społeczności szkolnej, w tym:
- nauczyciele i inni pracownicy szkoły; korzystnie jest, aby wśród członków zespołu był także członek dyrekcji (jeśli w jego skład nie wchodzi przedstawiciel dyrekcji szkoły, należy ustalić zasady współpracy szkolnego koordynatora i zespołu z dyrektorem szkoły),
- uczniowie (należy przekazać wszystkim uczniom informacje, kto jest ich reprezentantem w szkolnym zespole),
- pielęgniarka szkolna – jest konsultantem i doradcą medycznym dla zespołu i dyrekcji oraz łącznikiem między szkołą a placówkami ochrony zdrowia na danym terenie,
- rodzice uczniów,
- osoby z samorządu lokalnego lub innej organizacji, które chcą być aktywne.
Szkolny zespół promocji zdrowia powinny tworzyć osoby pracujące, negocjujące i współdziałające w osiąganiu wspólnie ustalonego celu. Liczba jego członków może być różna i zmieniać się. Ważne jest, aby w zespole tym były osoby aktywne, otwarte na nowości, zaangażowane, twórcze i przyjazne sobie. Wszyscy członkowie szkolnego zespołu powinni dokładnie poznać i zrozumieć koncepcję SzPZ.
Cechą dobrego, skutecznego zespołu jest koncentracja na wspólnym celu, planowaniu działań dla jego osiągnięcia i ewaluacji wyników, pokonywaniu trudności.
Zespół taki charakteryzuje:
- wzajemne zaufanie,
- wysoki poziom zgodności członków co do zadań,
- wspólne rozwiązywanie konfliktów,
- umiejętność słuchania,
- umiejętność podejmowania decyzji i negocjowania.
3. Dotychczasowe działania szkoły w zakresie promocji zdrowia - historia tworzenia SzPZ
Nasza szkoła od wielu już lat promuje zasady zdrowego stylu życia i podejmuje liczne działania z zakresu edukacji zdrowotnej prowadzone w ramach zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych. Edukacja zdrowotna stanowi ważny element programu nauczania i wychowania szkoły, realizujemy treści edukacji prozdrowotnej. Uczestniczymy w wielu programach, projektach, konkursach, zadaniach, promujących zdrowy styl życia.
Dlatego:
15 kwietnia 2013 roku Uchwałą Rady Pedagogicznej, po uprzednim zapoznaniu społeczności szkolnej z zasadami funkcjonowania programu, zainicjowaliśmy udział naszej placówki w Programie Szkoły Promującej Zdrowie.
Nasze działania
Od lat jesteśmy Szkołą Promującą Zdrowie
- Kwiecień 2013r. – rozpoczęliśmy działania w tworzeniu szkoły promującej zdrowie
- 13 marca 2015r. – przyjęto Naszą Szkołę do Wojewódzkiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie
- 21 czerwca 2016r. – otrzymaliśmy Miejski Certyfikat „Szkoła Promująca Zdrowie”
- 5 grudnia 2018r. – otrzymaliśmy Wojewódzki Certyfikat „Szkoła Promująca Zdrowie”
- W 2016 roku uzyskaliśmy Miejski Certyfikat
„Szkoła Promująca Zdrowie”
W 2018 otrzymaliśmy Wojewódzki Certyfikat
„Szkoła Promująca Zdrowie”
Pragniemy kontynuować nasze działania realizując nowe programy, podejmując nowe przedsięwzięcia mające na celu tworzenie szkoły nowoczesnej, bezpiecznej i przyjaznej dla ucznia. Sprzyjającej jego wszechstronnemu rozwojowi, propagującej działania dla umacniania zdrowia podejmowane przez uczniów, pracowników szkoły, dbające o dobry klimat społeczny, który sprzyja zdrowiu i dobremu samopoczuciu całej społeczności szkolnej. Poprzez wnikliwą obserwację, wywiady oraz badania ankietowe ewaluujemy nasze działania w zależności od potrzeb.
4. Nasze działania w zakresie promocji zdrowia
„Szkoła promująca zdrowie" plan działań realizowany w szkole podstawowej nr 52 im. Marii Konopnickiej w Lublinie w latach 2021 -2024
Harmonogram
Plan działań Rok szkolny 2021/2022
Atmosfera w mojej klasie, szkole. Samopoczucie w szkole.
Cel (problem priorytetowy):
Poprawa relacji interpersonalnych między uczniami oraz miedzy nauczycielami i uczniami.
Budowanie poprawnych relacji międzyludzkich.
Uczenie się o zdrowiu. Warunki i tworzenie szkoły promującej zdrowie. Edukacja zdrowotna uczniów i nauczycieli. Zwrócenie uwagi na prawidłowe ożywianie i aktywność fizyczną.
Cel:
Zapoznanie i propagowanie zasad zdrowego stylu życia wśród społeczności szkolnej i lokalnej.
Poprawa niewłaściwych nawyków żywieniowych.
Rok szkolny 2022/2023
Atmosfera w szkole.
Cel (problem priorytetowy):
Występowanie zjawiska obciążenia nauką i pracą oraz stresem wśród społeczności szkolnej. Budowanie prawidłowych relacji międzyludzkich, radzenie sobie ze stresem i presją otoczenia. Zwrócenie uwagi na prawidłowe ożywianie i aktywność fizyczną.
Cel: (problem priorytetowy):
Poprawa złych nawyków żywieniowych i zbyt małej aktywności fizycznej wśród uczniów.
Rok szkolny 2023/2024
Atmosfera w szkole.
Cel (problem priorytetowy):
Problem zachowań aspołecznych w szkole. Budowanie poprawnych relacji w środowisku szkolnym. Zwrócenie uwagi na prawidłowe ożywianie i aktywność fizyczną.
Cel (problem priorytetowy):
Propagowanie zasad zdrowego stylu życia: prawidłowe odżywianie i aktywność fizyczna uczniów.
5. EDUKACJA DLA RODZICÓW
Koronawirus a dzieci- jak o tym rozmawiać?
Drodzy Rodzice, trudna i przedłużająca się sytuacja związana z panującą pandemią jest źródłem stresu dla nas wszystkich. Edukacja zdalna i związana z tym izolacja, choć w tym momencie jest konieczna, często także nie sprzyjają dobremu samopoczuciu.
Stres i obniżony nastrój dotyczy także dzieci. Często nie wiemy jak radzić sobie z tymi nowymi problemami, jak rozmawiać z dzieckiem o tym co aktualnie się dzieje w kraju i na świecie a naturalna ciekawość dziecka będzie skutkowała zadawaniem pytań, na które często trudno znaleźć odpowiedzi. Dlatego zostawiam Państwu artykuł, który mam nadzieję okaże się wsparciem.
Magdalena Hładuniuk- pedagog specjalny
https://szkolaedukacji.pl/koronawirus-a-dzieci/
Prezentacja: „Kształtowanie pozytywnego obrazu ciała u dzieci i młodzieży”
Prezentacja: „Profilaktyka nadwagi i otyłości”
Prezentacja: „Jak efektywnie spędzać czas wolny?”
